Obchody jubileuszu 200 lat Muzeum Książąt Lubomirskich trwają od czerwca 2023 do czerwca 2024 roku.
Muzeum Książąt Lubomirskich powstało formalnie 25 grudnia 1823 roku, kiedy Józef Maksymilian hrabia Ossoliński zawarł umowę z Henrykiem księciem Lubomirskim. Dwaj mecenasi kultury połączyli w ten sposób swoje imponujące zbiory. Muzeum stało się częścią Zakładu Narodowego im. Ossolińskich – „część ta i zawarte w niej przedmioty nosić będą na wieczne czasy imię: Musaeum Lubomirscianum”, czyli Muzeum Lubomirskich. Otworzyło się ono dla publiczności w roku 1870 i było jedną z pierwszych jednostek muzealnych na polskich ziemiach. Druga wojna światowa zakończyła kilka dekad jego świetności. W roku 1940 okupacyjne władze sowieckie zlikwidowały muzeum. O lwowskiej i wrocławskiej historii muzeum, a także ludziach, którzy je tworzyli, chcemy przypomnieć podczas jubileuszu. To dzięki ludziom bowiem wyjątkowe zbiory sztuki i pamiątki historyczne przetrwały wojnę, grabieże, transporty między Lwowem a Wrocławiem i stały się fundamentem, na którym muzeum zaczyna odbudowywać się w stolicy Dolnego Śląska.
Obchody jubileuszu 200 lat Muzeum Książąt Lubomirskich otworzyła debata pod tytułem Jak zbudować muzeum? i wystawa planszowa w Ogrodzie Barokowym Ossolineum Muzeum „z miłości do sztuki i kraju”. Wystawa opowiada historię muzeum oraz pokazuje jego najcenniejsze kolekcje.
Rembrandt, Dürer, Brandt, Kossak… co łączy ich dzieła i Muzeum Książąt Lubomirskich? Wspólna historia! Czytając o największych skarbach muzeum, będzie można poznać jego sekrety.
30 listopada 2023 roku odbyła się premiera książki Zmienny krajobraz. 200 lat Muzeum Książąt Lubomirskich.
O książce:
„Burzliwa historia Muzeum Książąt Lubomirskich przywodzi na myśl zmienny krajobraz – urozmaicony, pełen nieoczywistych traktów. Dwieście lat istnienia instytucji, od początku będącej częścią Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, to okres, który pozwala przyjrzeć się pejzażowi kulturowemu Polski i Europy Środkowo-Wschodniej z wielu punktów widzenia.
Niniejsza książka przybliża losy dwudziestu pięciu obiektów ze zbiorów Muzeum – zarówno znanych i reprezentatywnych, jak i tych niepozornych, które jednak mają dużą wartość historyczną. Zebrane w tomie artykuły pokazują zatem różnorodność zgromadzonych kolekcji (od grafiki, malarstwa i rysunku po ekslibrisy, fotografie, medale, numizmaty), a jednocześnie układają się w narrację o losach Muzeum Lubomirskich: o działalności we Lwowie, kiedy z sukcesami udostępniało swoje zbiory, odgrywając znaczącą rolę w polskim życiu kulturalnym i naukowym, o dramatycznym momencie jego likwidacji, a także o czasach współczesnych, kiedy zostało odtworzone w strukturach wrocławskiego Ossolineum.”
Od 8 marca do 2 czerwca 2024 roku zaplanowano wystawę czasową, która będzie prezentowana w Salach pod Kopułą w gmachu głównym Ossolinem. Wystawa będzie okazją do ukazania fenomenu jednego z pierwszych polskich muzeów oraz zaprezentowania myśli kolekcjonerskiej początku XIX wieku. Jednocześnie będzie wskazywać na złożoność procesu tworzenia się Muzeum Lubomirskich na ziemiach polskich pod zaborami, po odzyskaniu niepodległości, jaki i teraz w XXI wieku, kiedy muzeum realizuje projekt budowy swojej nowej siedziby.
Ekspozycji towarzyszyć będzie program edukacyjny oraz obszerny folder.
Na 15-16 maja 2024 roku zaplanowano konferencję popularnonaukową pod tytułem Polskie muzealnictwo w okresie międzywojennym. Celem konferencji będzie przybliżenie wielu aspektów funkcjonowania polskiego muzealnictwa w okresie międzywojennym i tego, jak na jego rozwój wpłynęło odzyskanie przez Polskę niepodległości. Będzie to też okazja do przyjrzenia się ówczesnej myśli kuratorskiej i metodologii organizacji wystaw.
Serdecznie zapraszamy na cykl wykładów o największych skarbach Muzeum Książąt Lubomirskich. To wyjątkowa okazja, by obejrzeć na co dzień niedostępne eksponaty, a także poznać ich wartość, historię i niezwykłe losy ściśle związane z dziejami Muzeum.
Przewodnikami po świecie zachwycających obrazów, intrygujących grafik, bezcennych monet oraz tajemnic kolekcji muzealnej będą pracownicy Działu Sztuki i Działu Numizmatów i Pamiątek Historycznych. Spotkania będą odbywać się raz w miesiącu, chociaż zapowiadamy, że w czerwcu wykłady będą aż dwa. Prelekcje połączymy z ekspozycją obiektów, które będą tematami prelekcji. Tematyka wykładów inspirowana jest publikacją jubileuszową Zmienny krajobraz. 200 lat Muzeum Książąt Lubomirskich, która ukazała się w 2023 roku nakładem Wydawnictwa Ossolineum. Nasze spotkania będą transmitowane na profilu Muzeum na FB.